Psychologia i psychiatria to dwie prężnie rozwijające się dziedziny nauki. Mimo iż nieco się różnią, są ze sobą ściśle powiązane. Niestety niski poziom świadomości rodzaju usług psychologicznych sprawia, że profesje te są mylone. Czym różni się psycholog od psychiatry? Kiedy udać się do psychologa, a kiedy do psychiatry?

Psycholog a psychiatra

Psycholog to osoba posiadająca tytuł magistra psychologii. Dysponuje umiejętnościami przeprowadzania oraz interpretowania testów psychologicznych, ale wie także, w jaki sposób funkcjonuje ludzka psychika i co oznaczają poszczególne zachowania. Może ponadto posiadać tytuł doktora nauk medycznych, jednak mimo to nie jest lekarzem. Dodatkowo może także posiadać specjalizację z zakresu psychologii klinicznej, międzykulturowej i społecznej, co ma znaczny wpływ na posiadaną przez niego wiedzę. Dodatkowo psychologowie mogą brać udział w szkoleniach i konferencjach poszerzających ich wiedzę oraz umiejętności, dzięki czemu zyskują wiedzę niezbędną w leczeniu zaburzeń psychicznych oraz chorób psychicznych. Psycholog może także poszerzyć swój warsztat poprzez odbycie kursy psychoterapii. Staje się wówczas psychoterapeutą i może prowadzić sesje terapeutyczne.

Psychiatra to lekarz mający za sobą 6-letnią podróż na studiach medycznych ze specjalizacją psychiatrii. Oznacza to, że psychiatra dysponuje wiedzą z zakresu anatomii człowieka, funkcjonowania układu nerwowego, a także zachodzenia procesów mózgowych. Dodatkowo psychiatra zna także oczywiście także specyfikę zaburzeń psychicznych, takich jak zaburzenia odżywiania, depresja, zaburzenia lękowe, czy zaburzenia o charakterze schizotypowym. Dodatkowo psychiatra zajmuje się także obszarem leczenia farmakologicznego, które jest wręcz niezbędne, zwłaszcza w ostrym lub przewlekłym przebiegu choroby. Leczenie zaburzeń psychicznych wymaga współpracy obu tych specjalistów. Najczęściej udając się do psychologa, możemy otrzymać zalecenie konsultacji z lekarzem psychiatrą, celem postawienia ewentualnej diagnozy. Udając się do lekarza psychiatry możemy z kolei usłyszeć, iż leczenie farmakologiczne wymaga także zastosowania wsparcia psychologicznego w formie sesji terapeutycznych.

Aktywna współpraca psychiatrów i psychologów

Bez względu na to, czy pacjent odbywa leczenie psychiatryczne, czy odczuwa chwilowy spadek nastroju, współpraca psychiatrów i psychologów stała się znacznie bardziej aktywna, niż kilka lat temu. Specjaliści nawzajem doceniają swoją wiedzę oraz kompetencje, wymieniając się nawzajem swoimi spostrzeżeniami oraz wątpliwościami. Jak wiadomo, psychiatra zajmuje się leczeniem farmakologicznym, gdyż jest lekarzem medycyny, jednak zaburzenia psychiczne wymagają często zastosowania testów psychologicznych, które dają szersze, pewniejsze światło na dany problem, a nie jedynie wnioski z obserwacji. Psychoterapeuta zajmuje się z kolei kompleksową, długoterminową terapią, która po ustabilizowaniu lekami może dać lepsze efekty, niż zastosowanie samodzielnie leków lub spotkań z psychologiem lub psychoterapeutą.

Czy psychiatra może być psychologiem lub psychoterapeutą?

Coraz częściej zdarza się tak, że lekarze psychiatrzy chcą poszerzać swój warsztat wiedzy o wiedzę psychologiczną lub psychoterapeutyczną. Niewykluczone, że psychiatra może okazać się jednocześnie psychologiem. Możliwe jest to oczywiście po zrealizowaniu dodatkowych studiów. Osoba taka ukończyła wówczas dwa różne kierunki oraz odbyła dwie zupełnie różne praktyki, co warto docenić w kontakcie terapeutycznym.

Zadania psychologa

Psycholog to osoba, do której najczęściej zgłaszają się osoby z danym problemem. To odpowiedzialny zawód, ponieważ wymaga czujności diagnostycznej. Jeżeli nasilenie objawów przekracza pewien próg, psycholog najczęściej zleca wizytę u psychiatry. Mowa tutaj o problemach, takich jak zaburzenia w zakresie odżywiania, myśli samobójcze, skłonności samobójcze, stany lękowe i depresyjne, a także trudności emocjonalne o większym nasileniu utrudniającym prawidłowe funkcjonowanie.

Do zadań psychologa należy:

·         Porada i pierwsza pomoc w problemach natury psychicznej,

·         Poradnictwo psychologiczne,

·         Wsparcie psychologiczne w trudach dnia codziennego,

·         Poradnictwo z zakresu różnych metod walki ze stresem,

·         Stawianie diagnoz psychologicznych,

·         Kierowanie na odpowiednie leczenie pacjentów.

Warto pamiętać, iż psycholog nie zajmuje się terapią. Kompetencje te należą do psychoterapeutów po ukończeniu odpowiedniego roku szkolenia do psychoterapeutów. Żaden psycholog ani psychoterapeuta nie wystawi jednak recepty, ani rozwiązania, jakim jest zwolnienie lekarskie.

Zadania lekarza psychiatry

Psychiatrą może zostać osoba, która ukończyła przede wszystkim studia medyczne w zakresie psychiatrii. Dziedzina ta zajmuje się zasadniczo diagnozowaniem oraz leczeniem zaburzeń psychicznych i chorób psychicznych. W praktyce oczywiście psychiatrzy i psychologowie ze sobą współpracują.

Do zadań psychiatry należy:

• Diagnoza chorób i zaburzeń psychicznych,
• Leczenie zaburzeń psychicznych,
• Wdrażanie leczenia farmakologicznego na receptę,
• kierowanie na terapię lub spotkania z psychologiem,
• Wskazanie potrzeby leczenia szpitalnego.

Psychiatrzy zajmują się leczeniem nieco poważniejszych i bardziej zaawansowanych stadium choroby. W przypadku niewielkiego obniżenia nastroju wsparcie psychologiczne oraz terapia może odnieść pozytywny efekt, bez konieczności włączania leków. W przypadku ciężkich epizodów depresji, zaburzeń osobowości lub zaburzeń lękowych o przewlekłym charakterze pomoc psychologiczna i terapeutyczna okazuje się niewystarczająca. W takiej sytuacji leczenie najczęściej przebiega w sposób dwutorowy- u psychologa oraz u psychoterapeuty.

Wdrożenie odpowiedniej farmakoterapii pozwala na wyrównanie funkcjonowania gospodarki hormonalnej, natomiast terapia pozwala na przeanalizowanie swojego stanu emocjonalnego, zniekształceń poznawczych, a także umożliwia przyjrzenie się swojemu życiu z nieco innej perspektywy.

Czym się różni psycholog od psychiatry?

Jak już zostało wspomniane, zaburzenia psychiczne wymagają postawienia diagnozy psychologicznej oraz wsparcia psychiatrycznego. Psycholog to magister psychologii, natomiast psychiatra zajmujące się leczeniem chorób psychicznych, dysponujący wiedzą i doświadczeniem z zakresu psychiatrii. Lekarz psychiatra to lekarz medycyny, który ukończył 6-letnie studia medyczne z zakresu psychiatrii. Oczywiście zarówno psycholog, jak i psychiatra na co dzień w pracy spotykają się z pacjentami prezentującymi zaburzenia emocjonalne lub trudności w zakresie relacji międzyludzkich, jednak zwolnienia lekarskie, a także przepisanie środków farmakologicznych pozostaje w rękach psychiatry.

Psychiatra a psychoterapeuta

Znamy już różnice ostrzegane pomiędzy psychologiem a psychiatrą. Co jednak z psychoterapeutą? Czym zajmuje się terapeuta? O ile u psychiatry możemy liczyć na profesjonalną diagnozę na podstawie obszernego wywiadu, o tyle psychoterapeuta przeprowadzi z nami podróż po naszej głowie i duszy. Najczęściej odbywa się to także na podstawie wywiadu. Psycholog i psychoterapeuta również najczęściej ze sobą współpracują, aby podzielić się wątpliwościami. Psychoterapia bywa jedną z najskuteczniejszych form wsparcia w kryzysie. Udając się na psychoterapię, odczuwamy najczęściej stres, jednak proces terapii bywa niezwykle inspirujący i potrzebny, zwłaszcza jeżeli borykamy się z problemem uzależnienia. Zarówno w przypadku lekarza psychiatry, jak i psychologa, czy psychoterapeuty mówimy o bezpośrednim kontakcie z pacjentem.

Czy warto zostać psychologiem lub psychiatrą?

Studia psychologiczne trwają 5 lat. Studia na uniwersytecie medycznym trwają z kolei 6 lat. Każda osoba przed podjęciem danego kierunku powinna dogłębnie przeanalizować swoje preferencje oraz predyspozycje. Oba kierunki wymagają wiedzy z zakresu biologii, funkcjonowania układu nerwowego, a także zaparcia do tego, aby w codziennej pracy nie mieć oporów w kontakcie z pacjentem/klientem. Psycholog dzieci i młodzieży ma aktualnie wiele pracy, ponieważ coraz więcej młodych osób skarży się na trudności emocjonalne, które często wiązane są ze zdrowiem psychicznym, a tak naprawdę nieprawidłowościami w jego funkcjonowaniu. Na podstawie wywiadu przeprowadzonego przez psychiatrę lub psychologa dobierany jest dalszy sposób postępowania, aby osoba miała okazję skorzystać z profesjonalnej pomocy psychologicznej, a także wsparcia psychiatrycznego. Poważna choroba XXI wieku, jaką jest depresja, wymaga delikatnego podejścia oraz obszernej wiedzy ze strony specjalistów.

Warto zaznaczyć, iż obecnie poziom wiedzy psychologicznej i psychiatrycznej daje większe możliwości, zwłaszcza w przypadku leczenia oraz terapii dzieci oraz młodzieży.