Czym jest psychoterapia? Jak ona właściwie działa? Dlaczego ludzie zgłaszają się na terapię? Te i kilka innych odpowiedzi mogą pomóc w decyzji czy zdecydujesz się na terapię.

Dlaczego ludzie chodzą na psychoterapię?

Gdy w życiu doświadczamy bólu, to naturalne, że szukamy ulgi. Terapia daje nadzieję, że poczujemy się lepiej. W trakcie psychoterapii, terapeuta wraz z Pacjentem wspólnie pracują nad zmianami; to bardzo ważna i lecząca część terapii – nie jesteśmy z problemami sami. Taka zmiana może oznaczać zwiększenie odczuwanej energii, lepsze rozumienie siebie i rzeczywistości, łatwiejsze wchodzenie w relacje z ludźmi czy większe poczucie witalności.

Jak działa psychoterapia?

Od lat toczą się dyskusje i badania na temat kluczowych czynników, które mają działanie terapeutyczne. Te lecznicze elementy psychoterapii czasami wydają się być bardzo tajemnicze. Każda relacja lekarz-pacjent, ma swoją własną, unikalną narrację, emocjonalność, klimat i przebieg. Z obserwacji, badań i praktyki wynika, że w psychoterapii, leczenie odbywa się właśnie poprzez rozwijanie tej wyjątkowej relacji. To właśnie indywidualność doświadczenia jest cechą charakterystyczną i pomaga ludziom będącym w procesie psychoterapii.

Relacja, bezpieczeństwo i ciekawość

Istnieją oczywiście zasady terapeutyczne, które są przydatne i konieczne dla udanego procesu. Na przykład – stworzenie tak zwanej “ramy terapeutycznej”, która oznacza, że terapia jest spójną i stabilną relacją. Taka “rama”, umożliwia Pacjentowi/Pacjentce doświadczenie spokoju i poczucie bezpieczeństwa.

Szczere i głębokie zaciekawienie Pacjenta i terapeuty w jaki sposób funkcjonujemy, pomaga nam zrozumieć siebie, ale też i innych.

Jednak psychoterapia to doświadczenie często wymagające wejścia w pewne zależności. Terapeuta_ka chce pomóc Pacjentowi_ce, ale Pacjent_ka musi też zdecydować się zechcieć z tej pomocy skorzystać. To bardzo trudne, bo wymaga zaufania i czasami zmiany tego co znajome.

Psychoterapeuta wraz z drugim człowiekiem idą drogą, która się rozwija – bywa prosta ale też wyboista i zdradliwa. W trakcie terapii pojawiają się różne emocje i uczucia między jej uczestnikami – złość, rozczarowanie, strach, smutek, przywiązanie i wiele innych. Nie da się przewidzieć, jak ta ścieżka będzie wyglądać – jest zarówno nieprzewidywalna ale też ekscytująca. W związku z tym kluczowa jest gotowość obu stron – zarówno terapeuty, jak i klienta do podjęcia (ryzyka) psychoterapii.

Nadzieja na poprawę, która może zrodzić sięw terapii, daje impuls do rozwoju i pogłębiania relacji. Bycie w takim kontakcie z drugim człowiekiem, terapeutą, stwarza przestrzeń na rozwój osobisty, kreatywność. Nie jest do końca zbadane i jasne, w jaki sposób relacja terapeutyczna leczy. Zarówno jako klinicyści jak i pacjenci musimy zaakceptować tę złożoność i niepewność. To właśnie ta niepewność psychoterapii jest odzwierciedleniem niepewności życia, a nadzieja jest równoznaczna z nadzieją na życie.

zapałki

W jaki sposób psychoterapia pomaga ludziom?

Pacjenci przychodzą do gabinetów nie rozumiejąc źródeł i przyczyn swoich trudności,
a to sprawia, że czują, jakby ich cierpienie miało trwać w nieskończoność. Leczenie psychoterapeutyczne przede wszystkim dostarcza wyjaśnień, skąd pochodzą nasze cierpienia.Jest to niezmiernie ważny, adaptacyjny element terapii – to znaczy, że pacjent zaczyna rozumieć, że może coś zrobić, aby poprawić swoją sytuację. Takie zrozumienie swojej sytuacji prowadzi do podejmowania coraz to zdrowszych działań. Psychoterapia skupia się na poprawianiu wybranych aspektów życia, niezależnie od tego, czy jest to próba bardziej pozytywnego myślenia, tworzenia lepszych relacji, bardziej odpowiedniego wyrażanie emocji czy wprowadzanie innych zmian. Krytycznym aspektem nie jest to, w jakim nurcie pracuje terapeuta, ale raczej to, że Pacjent uważa, że to leczenie jest skuteczne i współpracuje z terapeutą.

Którzy terapeuci są skuteczni?

Skuteczni terapeuci są na bieżąco z badaniami i dynamicznie podchodzą do opcji procesu terapii. Badania wskazują, że skuteczni terapeuci tworzą bardzo silny sojusz terapeutyczny z Pacjentami. Potrafią zbudować więź, niezależnie od cech własnych czy Pacjentów, skłonić do akceptacji leczenia i współpracy z terapeutą. Skuteczni terapeuci mają zdolność dostrzegania, rozumienia i komunikowania emocjonalnych i społecznych komunikatów oraz rozmawiania o nich ze swoimi pacjentami. Skuteczni terapeuci są świadomi postępów pacjenta – zarówno nieformalnie, jak i za pomocą miar wyników. Jednak przede wszystkim, dobry terapeuta jest gotowy poruszyć i zająć się kwestiami, które mogą utrudniać postęp terapeutyczny – na przykład trudne emocje pojawiające się
w relacji między terapeutą a pacjentem.

Szukam terapii po raz pierwszy – skąd mam wiedzieć, czy ktoś jest skutecznym terapeutą i oferuje profesjonalną pomoc? Jak długo trwa psychoterapia?

To pytania, które pozostawione bez odpowiedzi, często powstrzymują ludzi przed podjęciem procesu psychoterapeutycznego. Na początek, upewnij się, że terapeuta, z którym chciała_byś podjąć współpracę, posiada odpowiednie wykształcenie – jakie ma wykształcenie, czy skończył lub przechodzi kurs psychoterapii, czy regularnie się superwizuje.

Idealnie byłoby, gdybyśmy mogli uzyskiwać dowody na to, że wybrany terapeuta jest skuteczny – czy pomógł już innym pacjentom w przeszłości? Ponieważ dowody te są rzadko dostępne, możemy polegać na poleceniach i na przekazach ustnych – świadectwach przyjaciół, którzy skorzystali z leczenia u konkretnego klinicysty, opiniach wystawionych na stronach internetowych, zasłyszanych poleceń.

Jeśli zdecydujesz się na współpracę z konkretną osobą, po rozpoczęciu terapii najlepszą wskazówką dotyczącą trafnego wyboru terapeuty jest Twoje własne wrażenie.

Czy czujesz, że terapeuta Cię rozumie? Czy plan leczenia ma dla Ciebie sens? Czy wierzysz, że ten terapeuta Ci pomoże? Pacjenci zazwyczaj dość szybko doświadczają i zauważają pozytywną reakcję na psychoterapię. Jeśli nie czujesz ani nie spodziewasz się żadnych zmian po upływie kilku sesji, należy takie wątpliwości omówić z terapeutą (podobnie terapeuta powinien rozpocząć tę rozmowę z pacjentem, jeśli nie osiąga spodziewanego postępu). Pacjent i terapeuta wspólnie ustalają, kiedy terapia powinna się zakończyć – czasami dzieje się to dość szybko, po kilkunastu sesjach, ale niektóre problemy wymagają dłuższego, czasem nawet kilkuletniego leczenia.

Jak długo trwa psychoterapia?

Długość terapii zależy od problemów lub stopnia zaburzenia, postawionych celów, historii życia i cech osobowościowych Pacjenta, zdarzeń występujących poza terapią (np. rozwód, zmiana statusu zatrudnienia) a także postępów terapeutycznych. Dowody wskazują, że terapia jest zwykle kończona, gdy pacjent czuje, że na co dzień funkcjonuje prawidłowo. Psychoterapia działa, co więcej – badania wskazują, że jest niezwykle skuteczna. W porównaniu do innych działań medycznych, efekty psychoterapii są lepsze, niż na przykład skuteczność szczepionek przeciw grypie, większości interwencji kardiologicznych i terapii astmy. Ponadto psychoterapię można stosować długo, bez ryzyka skutków ubocznych czy nawrotów zaburzeń, tak jak w sytuacji przerwania leczenia farmakologicznego.

na huśtawce

Trzy cechy które sprawiają, że psychoterapia u psychologa pomaga

Aby skutecznie zająć się naszymi problemami w psychoterapii, muszą zostać spełnione trzy warunki.

  • Zaufanie i empatia w kontakcie z terapeutą

W dobrej psychoterapii czujesz, że terapeuta rozumie nasz los i jest dla Ciebie obecny aby wspierać Cię w Twoim procesie terapii. Badania sugerują, że ten pierwszy element może odpowiadać nawet za 60-80% wpływu na pozytywną zmianę.

  • Jasne i zrozumiałe wyjaśnienie problemu

Aby skorzystać z terapii, musisz rozumieć co jest Twoim problemem. Terapeuta powinien dostarczyć jasnego uzasadnienia, co jego zdaniem jest źródłem Twoich trudności. Bez zrozumienia, nad czym pracujesz, zmiana nie będzie możliwa. Bardzo istotne jest to, wyjaśnienie źródła trudności miało sens dla Ciebie, jako Pacjenta.

  • Jasny cel terapii, który wskazuje na zmianę błędnych przekonań, nieadaptacyjnych działań czy szkodliwych wzorców, przez które mamy trudności. Terapia ma na celu skuteczne odwrócenie takich cykli by przerwać lub zmniejszyć ilość szkodliwych działań. Element zmiany w sposobie, w jaki próbowaliśmy dotychczas rozwiązywać nasze problemy, jest kluczowym elementem wszystkich skutecznych psychoterapii. Bez tego ostatniego elementu odwrócenia wzorców/ schematów problemu, żadne podejście terapeutyczne nie zadziała, bez względu na to, jak szlachetne lub pozornie silne może się wydawać.

Bez względu na to, jakie podejście do psychoterapii będzie stosował specjalista, proces leczenia nie zakończy się sukcesem, o ile nie obejmie trzech wspólnych elementów: dobrej i silnej relacji z terapeutą, jasnego wyjaśnienia problemu oraz wyraźnego celu zmiany wzorca postępowania.

Każda skuteczna terapia będzie zawierała te trzy kluczowe elementy.

Aby znaleźć dla siebie odpowiedniego psychoterapeutę, odwiedź stronę naszej poradni.